Wiele mitów utrwaliło pierwowzory (archetypy) ludzkich postaw i pasji, i jako takie są składnikiem dzieł literackich i malarskich, muzycznych, itp. Edyp - Tebańczyk, syn Lajosa i Jokasty, zgodnie z przepowiednią zabił własnego ojca i poślubił matkę. Ojciec Polinejkesa, Eteoklesa, Antygony i Ismeny. Prometeusz - archetyp buntownika i bezinteresownego dobroczyńcy. Tytan, który wbrew woli Zeusa nie tylko ofiarował ludziom ogień, ale też zakpił sobie z bogów, sprytnie ustalając zasady dzielenia mięsa ofiarnego. Za nieposłuszeństwo został skazany na męki: przykuty do skały na Kaukazie cierpiał niewypowiedziany ból, bowiem co wieczór ptak wydziobywał mu wątrobę, która za dnia odrastała. Nieszczęśnik został uwolniony przez Herkulesa. Dedal - archetyp człowieka rozważnego, doświadczonego, ale postrzeganego jako skrajnego realistę. Uosabia tęsknotę za ojczyzną, pragnienie niezależności i wolności. Mitologiczny twórca labiryntu, znakomity architekt i wynalazca. Syzyf - symbol pracy bezowocnej, nie przynoszącej zamierzonego efektu. Ikar - archetyp człowieka, który w pragnieniu pokonania granic, jakie stawia człowiekowi natura, potrafi się zapamiętać, śmiercią zapłacić za chwilę szczęścia; symbol uniesienia, upojenia swobodą; również - klęski nauczyciela. Syn Dedala, zginął, kiedy pomimo upomnień ojca wzbił się zbyt wysoko i promienie słoneczne roztopiły wosk, którym zlepione były skrzydła. Niobe - królowa Teb, tak dumna ze swoich czternaściorga dzieci, że wynosiła się ponad Latonę, matkę Apolla i Artemidy. Zagniewana bogini uśmierciła jej pociechy, a zrozpaczoną kobietę zamieniła w kamień. Symbol cierpienia matki. Herkules - syn Zeusa i ziemianki Alkmeny. Zasłynął jako wykonawca dwunastu prac. Symbolizuje odwieczny sen o potędze, jego przykład dowodzi, że dzięki męstwu i wytrwałości można dokonać czynów przekraczających pozornie możliwości człowieka. Kasandra - zwiastunka katastrofy, nieszczęścia.